İngilizcede Ön Ekler (Prefixes) ve Son Ekler (Suffixes) Arasındaki Farklar Nelerdir? 

İngilizcede ön ekler ve son ekler, kelimelerin anlamını, türünü veya fonksiyonunu değiştiren önemli dil yapı taşlarıdır. Bu yazıda, ön ekler ve son ekler arasındaki farkları, kullanım amaçlarını ve örneklerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

1. Ön Ekler ve Son Ekler Nedir?

Ön Ekler (Prefixes): Ön ekler, kelimenin başına eklenerek anlamını değiştiren veya yeni bir kelime türeten eklere denir. Ön ekler, genellikle kelimenin temel anlamını değiştirir veya zıt anlam kazandırır.

Örnekler:

  • Un- (Negatiflik): Unhappy (Mutsuz)
  • Pre- (Zaman): Preview (Önizleme)

Son Ekler (Suffixes): Son ekler, kelimenin sonuna eklenerek anlamını veya kelime türünü değiştiren eklere denir. Son ekler, genellikle kelimenin hangi tür olduğunu (isim, sıfat, fiil, zarf) belirler.

Örnekler:

  • -ness (İsim): Happiness (Mutluluk)
  • -ly (Zarf): Quickly (Hızlıca)

2. Ön Eklerin Kullanımı ve İşlevleri

Tanım: Ön ekler, kelimenin başına eklenir ve genellikle kelimenin anlamını kökten değiştirir. Ön ekler, zıt anlam, miktar, zaman, yer ve yön gibi farklı işlevlere sahiptir.

Özellikler:

  • Kelimenin başına eklenir.
  • Anlam değişikliği yapar veya yeni bir kelime türetir.

Yaygın Ön Ekler ve Örnekler:

  • Un-:
    • Unkind (Kaba): Kind (Nazik) + un-
    • Unlock (Kilidi açmak): Lock (Kilitlemek) + un-
  • Pre-:
    • Preview (Ön izleme): View (İzlemek) + pre-
    • Prehistoric (Tarih öncesi): Historic (Tarihi) + pre-
  • Re-:
    • Rewrite (Yeniden yazmak): Write (Yazmak) + re-
    • Return (Geri dönmek): Turn (Dönmek) + re-

3. Son Eklerin Kullanımı ve İşlevleri

Tanım: Son ekler, kelimenin sonuna eklenir ve genellikle kelimenin türünü (isim, sıfat, fiil, zarf) belirler. Son ekler, anlam değişikliği yapmanın yanı sıra kelimenin dilbilgisel işlevini de değiştirir.

Özellikler:

  • Kelimenin sonuna eklenir.
  • Kelime türünü değiştirir veya yeni bir kelime türetir.

Yaygın Son Ekler ve Örnekler:

  • -ness (İsim):
    • Happiness (Mutluluk): Happy (Mutlu) + -ness
    • Darkness (Karanlık): Dark (Karanlık) + -ness
  • -ly (Zarf):
    • Quickly (Hızlıca): Quick (Hızlı) + -ly
    • Happily (Mutlu bir şekilde): Happy (Mutlu) + -ly
  • -able / -ible (Sıfat):
    • Readable (Okunabilir): Read (Okumak) + -able
    • Possible (Mümkün): Poss (Mümkün kılmak) + -ible

4. Ön Ekler ve Son Ekler Arasındaki Farklar

Yer:

  • Ön Ekler: Kelimenin başına eklenir.
    • Örnek: “Unhappy” (Mutsuz) kelimesinde “un-” ön eki kullanılmıştır.
  • Son Ekler: Kelimenin sonuna eklenir.
    • Örnek: “Happiness” (Mutluluk) kelimesinde “-ness” son eki kullanılmıştır.

İşlev:

  • Ön Ekler: Genellikle kelimenin anlamını değiştirir.
    • Örnek: “Prehistoric” (Tarih öncesi) kelimesinde “pre-” ön eki kullanılarak anlam değiştirilmiştir.
  • Son Ekler: Genellikle kelimenin türünü değiştirir.
    • Örnek: “Quickly” (Hızlıca) kelimesinde “-ly” son eki kullanılarak sıfat zarf yapılmıştır.

 

Kullanım Alanları:

  • Ön Ekler: Anlamı zıt hale getirme, miktar belirleme, zaman veya yer belirtme.
    • Örnek: “Impossible” (İmkansız) kelimesinde “im-” ön eki kullanılarak anlam zıt hale getirilmiştir.
  • Son Ekler: Kelime türünü değiştirme, yeni kelime türetme.
    • Örnek: “Beautiful” (Güzel) kelimesinde “-ful” son eki kullanılarak isim sıfat yapılmıştır.

5. Ön Ekler ve Son Ekler ile İlgili Alıştırmalar

Alıştırma 1: Aşağıdaki kelimeleri uygun ön eklerle tamamlayın:

  • ______ correct = Yanlış
    • Cevap: Incorrect (Yanlış)
  • ______ history = Tarih öncesi
    • Cevap: Prehistory (Tarih öncesi)

Alıştırma 2: Aşağıdaki kelimeleri uygun son eklerle tamamlayın:

  • Quick + ______ = Hızlıca
    • Cevap: Quickly (Hızlıca)
  • Happy + ______ = Mutluluk
    • Cevap: Happiness (Mutluluk)

6. Ön Ekler ve Son Ekler ile Dil Becerilerini Geliştirme

Örnek Yazma: Ön ekler ve son ekleri kullanarak bir paragraf yazın.

  • Örnek:
    • Original Sentence: The student was unhappy because he could not unlock the door quickly.
    • With Prefixes and Suffixes: The student was unhappy because he could not unlock the door quickly.