İngilizce Passive Voice (Edilgen Çatı) Nedir? Örneklerle Nerelerde Kullanılır? Passive Voice Nasıl Cümle Kurulur?
Passive Voice (Edilgen Çatı), İngilizcede bir eylemi gerçekleştiren kişinin vurgulanmadığı, bunun yerine eylemi alan kişinin öne çıkarıldığı bir dil yapısıdır. Bu gramer kuralını daha iyi anlamak için örneklerle birlikte açıklayalım.
Passive Voice Nasıl Oluşturulur?
Form: Active Voice = Etken çatı / Passive Voice = Edilgen çatı
Passive Voice ile Nasıl Cümle Kurulur?
- Eylemi Belirle:
İlk olarak, hangi eylemi edilgen çatıda ifade etmek istediğine karar ver. Öznenin (subject) eylemi gerçekleştirmeyi değil, eylemi alanı vurgulamak istediğini unutma.
- Özneyi Belirle:
Edilgen cümlede eylemi alan taraf, cümlenin başındaki konumunu alacaktır. Bu durumda, eylemi alan taraf öznen olacak.
- Doğru “To Be” Fiilini Seç:
“To be” fiilini seçerek cümleyi kur. Seçenekler arasında “am,” “is,” “are,” “was,” ve “were” bulunur. Hangi fiilin kullanılacağı, eylemin zamanına ve öznenin sayısına bağlıdır.
- Present Simple için: am/is/are
- Past Simple için: was/were
- Ana Fiilin Past Participle Hâlini Kullan:
Ana fiilin “ed” ile biten past participle hâlini kullan. Bazı fiillerin past participle hâlleri düzensiz olabilir, bu nedenle bu kısımda dikkatli olman önemlidir.
- Opsiyonel Olarak Eylemi Gerçekleştiren Kişiyi Belirt:
“By” ile başlayan bir ifade kullanarak eylemi gerçekleştiren kişiyi ekleyebilirsin. Ancak bu bölüm cümlede zorunlu değildir.
Örnekler:
Aktif Cümle:
They built a new house.
(Onlar yeni bir ev inşa etti.)
Passive Cümle:
A new house was built by them.
(Yeni bir ev onlar tarafından inşa edildi.)
Aktif Cümle:
She is preparing the report.
(O raporu hazırlıyor.)
Passive Cümle:
The report is being prepared by her.
(Rapor, onun tarafından hazırlanıyor.)
İpucu: Passive Voice, sıklıkla “by” ifadesi ile eylemi gerçekleştiren kişiyi ekler, ancak bu bölümü atlamak da mümkündür, özellikle eylemi gerçekleştiren kişi belirsizse veya önemli değilse.
Zaman zaman “get” fiili de passive voice için kullanılabilir: “The car gets washed every week.”Öğrenciysen, bu yapıyı anlamak ve kullanmak, hem yazılı hem sözlü iletişim becerilerini geliştirmene yardımcı olabilir. İlerleyen zamanlarda, örnek cümleler kurarak ve çeşitli metinleri analiz ederek bu konsepti daha iyi pekiştirebilirsin.
Belirsiz veya İlgisiz Durumlar:
Passive Voice, eylemi gerçekleştiren kişinin kim olduğunu belirtmek istemediğimiz veya bilmediğimiz durumlarda kullanılır.
Mistakes were made. (Hatalar yapıldı.) (Kimin tarafından yapıldığı belirsiz veya önemli değil.)
Genel Bilgi ve Beyanlar:
Passive Voice, genel bilgi verme veya bir durumun genel geçerliliğini ifade etme amacıyla kullanılır.
English is spoken here. (Burada İngilizce konuşulur.) (Kim tarafından konuşulduğu belirtilmemiş.)
Doer (Yapan) Bilinmiyorsa veya Önemli Değilse:
Eğer eylemi gerçekleştiren kişi bilinmiyorsa veya eylemi gerçekleştiren kişi cümlenin odak noktası değilse, Passive Voice tercih edilebilir.
The book was read by many students. (Kitap birçok öğrenci tarafından okundu.) (Öğrencilerin kim olduğu belirtilmemiş veya önemli değil.)
Vurgulanmak İstenen Etki veya Durumlar:
Eğer cümlenin odak noktası, eylemi gerçekleştiren kişiden ziyade eylemin kendisi ise, Passive Voice kullanmak etkiyi veya durumu öne çıkarabilir.
The Mona Lisa was painted by Leonardo da Vinci. (Mona Lisa, Leonardo da Vinci tarafından resmedildi.) (Resmi kimin yaptığı önemli olduğu için vurgulanmış.)
Resmi veya Akademik Yazılar:
Bilimsel makaleler, raporlar ve resmi belgelerde, eylemi gerçekleştiren kişinin belirsiz olduğu veya önemli olmadığı durumlarda Passive Voice sıkça kullanılır.
Dolaylı ve İncelikli İfade:
Eğer bir konu hakkında doğrudan konuşmak yerine dolaylı veya daha incelikli bir ifade kullanmak istiyorsanız, Passive Voice’u tercih edebilirsiniz.
A mistake was made. (Bir hata yapıldı.) (Daha az suçlayıcı ve daha hoşgörülü bir ifade.)
Passive Voice ile Active Voice Arasındaki Farklar Nelerdir?
- Eylemi Gerçekleştiren Kişi
Active Voice:
- Eylemi gerçekleştiren kişi (özne) cümlenin başında yer alır ve vurgulanır.
- The chef (subject) is preparing (verb) a delicious meal (object).
(Aşçı lezzetli bir yemek hazırlıyor.)
Passive Voice:
- Eylemi gerçekleştiren kişi cümlenin sonunda ya da hiç yer almaz, çünkü eylemi alan kişi (özne) vurgulanır.
- A delicious meal (subject) is being prepared (verb) by the chef (optional).
(Lezzetli bir yemek aşçı tarafından hazırlanıyor.)
- Cümlenin Yapısı
Active Voice:
- Özne + Fiil + Nesne yapısına sahiptir.
- She (subject) reads (verb) a book (object).
(O bir kitap okur.)
Passive Voice:
- Eylemi alan nesne (subject) + Fiil + Eylemi gerçekleştiren kişi (optional) şeklinde bir yapıya sahiptir.
- A book (subject) is read (verb) by her (optional).
(Bir kitap onun tarafından okunur.)
- Cümlenin Tonu
Active Voice:
- Daha doğrudan, etkili ve açıktır.
- He (subject) fixed (verb) the car (object).
(O aracı tamir etti.)
Passive Voice:
- Daha dolaylı, resmi veya hafifletici bir ton içerebilir.
- The car (subject) was fixed (verb) by him (optional).
(Araç onun tarafından tamir edildi.)
- Cümlenin Odak Noktası
Active Voice:
- Eylemi gerçekleştiren kişi veya şey odak noktasıdır.
- The students (subject) solved (verb) the problem (object).
(Öğrenciler problemi çözdü.)
Passive Voice:
- Eylemi alan kişi veya şey odak noktasıdır.
- The problem (subject) was solved (verb) by the students (optional).
(Problem öğrenciler tarafından çözüldü.)
- Zaman Kullanımı:
Active Voice:
- Eylemi gerçekleştiren kişinin zamanı ön plandadır.
- She (subject) is baking (verb) a cake (object) right now.
(O şu anda bir kek pişiriyor.)
Passive Voice:
- Eylemi alan kişinin zamanı ön plandadır.
- A cake (subject) is being baked (verb) by her (optional) right now.
(Şu anda bir kek onun tarafından pişiriliyor.)
