İngilizce’de prepositions (edatlar), cümlede isimler, zamirler ve diğer öğelerle ilişki kuran kelimelerdir. Edatlar, bir ismin veya zamirin diğer kelimelerle ilişkisini gösterir; bu ilişkiler yer, zaman, yön ve diğer anlamlarla ilgilidir. Prepositions İngilizce dilinde sıklıkla kullanılır ve doğru kullanıldığında cümlenin anlamını netleştirir. Ancak edatların doğru kullanımı, bazen dil öğrenenler için kafa karıştırıcı olabilir. Bu yazıda, İngilizce’deki prepositions kullanımını konu başlıkları altında detaylı bir şekilde ele alacağız ve örneklerle açıklayacağız.

1. Prepositions Nedir?

Prepositions, bir cümlede genellikle bir isim veya zamirle birlikte kullanılarak, bir ilişki ya da bağlantı kurar. Bu bağlantı yer, zaman, yön, araç ya da neden gibi çeşitli anlamlarla ifade edilebilir. Prepositions cümlenin anlamını belirleyici hale getirir ve İngilizce dilinde çok yaygın bir kullanıma sahiptir.

  • Örnekler:
    • The book is on the table. (Kitap masanın üstünde.)
    • I will meet you at 5 PM. (Seninle saat 5’te buluşacağım.)
    • She walked to the store. (O mağazaya yürüdü.)

2. Prepositions Türleri

İngilizce’de prepositions çeşitli türlerde sınıflandırılabilir. Bu türler, edatların cümlede hangi ilişkileri kurduğuna göre farklılık gösterir.

2.1. Yer Edatları (Prepositions of Place)

Yer edatları, bir şeyin ya da kişinin nerede olduğunu belirtir. In, on, at gibi edatlar bu gruba girer.

  • In: Bir şeyin kapalı ya da sınırlı bir alanda olduğunu ifade eder.
    • Örnek: She is in the room. (O, odanın içinde.)
  • On: Yüzeyler veya üstünde bulunulan yerler için kullanılır.
    • Örnek: The phone is on the table. (Telefon masanın üstünde.)
  • At: Belirli bir nokta ya da konum için kullanılır.
    • Örnek: We are at the airport. (Biz havaalanındayız.)

2.2. Zaman Edatları (Prepositions of Time)

Zaman edatları, bir olayın ne zaman gerçekleştiğini belirtir. Bu grupta da in, on, at gibi edatlar yer alır, ancak yer bildiren anlamları dışında zaman bildiren anlamları da vardır.

  • In: Aylar, yıllar, mevsimler ve daha geniş zaman dilimlerinde kullanılır.
    • Örnek: I was born in 1990. (1990’da doğdum.)
  • On: Günler ve tarihler için kullanılır.
    • Örnek: We will meet on Monday. (Pazartesi günü buluşacağız.)
  • At: Belirli saatler için kullanılır.
    • Örnek: The meeting starts at 9 AM. (Toplantı sabah 9’da başlıyor.)

2.3. Yön Edatları (Prepositions of Direction)

Yön edatları, bir şeyin yönünü veya hareket ettiği yeri belirtir. To, into, onto gibi edatlar bu grupta yer alır.

  • To: Bir hedefi ya da varılacak yeri ifade eder.
    • Örnek: She walked to the park. (O, parka yürüdü.)
  • Into: Bir şeyin içine doğru bir hareketi belirtir.
    • Örnek: He jumped into the pool. (O, havuza atladı.)
  • Onto: Bir şeyin üstüne doğru hareketi belirtir.
    • Örnek: The cat climbed onto the roof. (Kedi çatıya tırmandı.)

2.4. Araç ve Araç Edatları (Prepositions of Means)

Bu edatlar, bir şeyin nasıl yapıldığını veya hangi araçla gerçekleştirildiğini belirtir. By, with gibi edatlar bu anlamda kullanılır.

  • By: Ulaşım araçları ya da bir işlemin nasıl yapıldığını ifade eder.
    • Örnek: She traveled by car. (O, arabayla seyahat etti.)
  • With: Bir alet ya da araçla yapılan işlemleri ifade eder.
    • Örnek: He cut the paper with scissors. (Kağıdı makasla kesti.)

2.5. Neden-Sonuç Edatları (Prepositions of Cause/Reason)

Bu edatlar, bir olayın nedenini ya da sonucunu belirtmek için kullanılır. Because of, due to gibi ifadeler bu grupta yer alır.

  • Because of: Bir olayın nedenini belirtir.
    • Örnek: The match was canceled because of the rain. (Maç yağmur nedeniyle iptal edildi.)
  • Due to: Aynı şekilde bir sonucun nedenini açıklar.
    • Örnek: The flight was delayed due to technical problems. (Uçuş teknik sorunlar nedeniyle gecikti.)

 

3. Prepositions Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

3.1. Prepositions ve Fiiller

Bazı fiiller, belirli prepositions ile kullanılır. Bu yapılar, İngilizce’de phrasal verbs olarak bilinir ve genellikle fiil ile edatın birleşmesiyle yeni bir anlam oluşturur.

  • Örnekler:
    • Look after (bakmak, ilgilenmek)
    • Give up (vazgeçmek)
    • Take care of (ilgilenmek)

3.2. Prepositions ve Deyimsel İfadeler

Bazı prepositions, deyimsel ifadelerle birlikte kullanılır ve kalıp haline gelir. Bu ifadelerin her biri anlam açısından bir bütün olarak ele alınmalıdır.

  • Örnekler:
    • In charge of (sorumlu olmak)
    • On time (zamanında)
    • At risk (risk altında)

3.3. Prepositions Kullanımında Yaygın Hatalar

Prepositions kullanımı, özellikle farklı dillerden gelen öğrenciler için zorlayıcı olabilir. İşte yaygın yapılan hatalar:

  • Yanlış: I am waiting for you since 10 AM. (Burada for edatı yanlış kullanılmış.)
  • Doğru: I have been waiting since 10 AM.

4. Prepositions Kullanımıyla İlgili Alıştırmalar

Prepositions kullanımını daha iyi anlamak için aşağıdaki alıştırmalarla pratik yapabilirsiniz.

Alıştırma 1:

Doğru edatı seçin:

  1. She is sitting (on/in) the chair.
  2. The book is (on/in) the table.
  3. We will meet (at/on) 9 PM.

Alıştırma 2:

Aşağıdaki cümlelerde boşlukları uygun prepositions ile doldurun:

  1. He is responsible ___ the project.
  2. I will meet you ___ Monday.
  3. The cat jumped ___ the table.