İngilizcede tek bir harf, kelimenin anlamını ve kullanımını tamamen değiştirebilir. Bunun en iyi örneklerinden biri, sıklıkla karıştırılan “effect” ve “affect” kelimeleridir. Hem anlam hem de kullanım açısından farklı olan bu kelimeler, yanlış kullanıldığında cümlenin anlamını bozar. Bu yazıda, “effect” ve “affect” arasındaki farkları, hangi durumlarda kullanıldıklarını ve bu iki kelimenin karıştırılmasını önleyecek ipuçlarını inceleyeceğiz.
1. “Effect” Kelimesinin Kullanımı
Tanım: “Effect” genellikle bir isim olarak kullanılır ve bir olayın ya da durumun sonucu, etkisi anlamına gelir. Türkçeye “etki” ya da “sonuç” olarak çevrilebilir.
Örnek Kullanımlar:
- The new law had a positive effect on the economy. (Yeni yasanın ekonomi üzerinde olumlu bir etkisi oldu.)
- The medication had no effect on his condition. (İlaç, onun durumu üzerinde hiçbir etki yaratmadı.)
Not: “Effect” kelimesi, genellikle bir olayın, eylemin ya da durumun sonucunu belirtir. Bir şeyin sebep olduğu sonuç ya da değişim “effect” ile ifade edilir.
2. “Affect” Kelimesinin Kullanımı
Tanım: “Affect” bir fiil olarak kullanılır ve bir şeyin başka bir şey üzerinde değişim ya da etki yaratması anlamına gelir. Türkçede “etkilemek” olarak kullanılır.
Örnek Kullanımlar:
- The weather can affect your mood. (Hava durumu ruh halinizi etkileyebilir.)
- How will the new policy affect us? (Yeni politika bizi nasıl etkileyecek?)
Not: “Affect” bir fiildir ve bir nesne ya da kişi üzerinde değişim ya da sonuç yaratan bir eylemi ifade eder. Yani, bir şey başka bir şeyi etkiliyorsa, bu durum “affect” ile ifade edilir.
3. “Effect” ve “Affect” Arasındaki Temel Fark
- “Effect” genellikle isimdir ve bir olayın veya durumun sonucunu ifade eder.
- “Affect” ise bir fiildir ve bir şeyin üzerinde etki yaratma eylemini belirtir.
Bu iki kelimeyi ayırt etmenin en basit yolu, cümlenizde eylem mi yoksa sonuç mu belirttiğinizi düşünmektir. Eğer bir şeyin başka bir şeyi nasıl etkilediğinden bahsediyorsanız “affect”, bir olayın sonucunu veya etkisini anlatıyorsanız “effect” kullanmalısınız.
4. “Effect” ve “Affect” Kullanımını Pekiştiren Örnek Cümleler
- Yanlış Kullanım:
- The weather had a big affect on our plans. (Yanlış: İsim kullanımı gerektiği için “affect” yerine “effect” kullanılmalı.)
- The new law will effect everyone in the city. (Yanlış: Fiil kullanımı gerektiği için “effect” yerine “affect” kullanılmalı.)
- Doğru Kullanım:
- The weather had a big effect on our plans. (Hava, planlarımız üzerinde büyük bir etki yaptı.)
- The new law will affect everyone in the city. (Yeni yasa şehirdeki herkesi etkileyecek.)
5. Sık Yapılan Hatalar ve İpuçları
- Hata 1: “Affect” Yerine “Effect” Kullanmak: Eylem anlatılan cümlelerde “effect” kullanmak yanlıştır. Örneğin, “The rain will effect the match.” yanlıştır. Doğru kullanım: “The rain will affect the match.”
- Hata 2: “Effect” Yerine “Affect” Kullanmak: Bir olayın ya da durumun sonucunu anlatırken “affect” kullanmak yanlıştır. Örneğin, “The affect of the policy is unclear.” yanlıştır. Doğru kullanım: “The effect of the policy is unclear.”
İpucu: Eğer cümlenizde bir eylem, yani bir şeyin başka bir şeyi değiştirdiğini anlatıyorsanız, “affect” kullanmalısınız. Eğer cümlede bir sonuca veya duruma dair bilgi veriliyorsa “effect” doğru seçimdir.